Kudya muchirwere cheAlzheimer - ndezvipi zvigadzirwa zvaunofanira kusarudza?

Zvinoenderana nebasa rayo, Iyo Edhiyo Bhodhi yeMedTvoiLokony inoedza neparinogona napo kupa yakavimbika zvekurapa zvemukati zvinotsigirwa neruzivo rwazvino rwesainzi. Mureza wekuwedzera "Zvakatariswa Zvemukati" zvinoratidza kuti chinyorwa chakaongororwa kana kunyorwa zvakananga nachiremba. Iyi nhanho-mbiri yekusimbisa: mutori wenhau wezvekurapa uye chiremba anotitendera kuti tipe zvemhando yepamusoro zvemukati zvinoenderana neruzivo rwekurapa rwazvino.

Kuzvipira kwedu munharaunda iyi kwakaongwa, pakati pevamwe, neSangano reVatori venhau vehutano, iro rakapa iyo Editorial Board yeMedTvoiLokony ine zita rekuremekedza reMudzidzisi Mukuru.

Chirwere cheAlzheimer chirwere chinodzikira chepakati tsinga. Chirwere chacho chinofambira mberi, uye varwere vanova nezviratidzo zvokurasikirwa nendangariro, kupererwa nezano rose, uye kuvhiringidzika kuziva. Zvikonzero zvechirwere hazvina kunyatsonzwisiswa, zvinofungidzirwa kuti pesvedzero inokonzerwa neiyo genetic uye yezvakatipoteredza zvinhu. Chirwere chechirwere chinogonawo kukanganiswa ne comorbidities zvakadai sechirwere chemwoyo.

Zvidzidzo zvakawanda zvinosimbisa kudzivirira kwekudya kweMediterranean mukukura kwechirwere cheAlzheimer. Ichi chikafu chakapfuma mumiriwo nemichero, coarse zviyo zvigadzirwa (wholemeal bread, groats), hove dzegungwa. Iyo inoratidzirwa nehuwandu hwakawanda hwevhitamini fiber, antioxidant flavonoids uye yakakosha polyunsaturated fatty acids kubva kuhove nemafuta emiriwo, pamwe nekuderera kwehuwandu hweakazara mafuta acids kubva kumafuta emhuka.

Nokudaro, vanhu vane chirwere cheAlzheimer, uye kunyanya kudzivirira, vanokurudzirwa kudya kweMediterranean. Kudya uku kunofanirwa kudzikamisa kushandiswa kweakazara mafuta acids. Saturated fatty acids inowedzera kuwanda kwecholesterol yakazara uye LDL cholesterol, ine pro-kuzvimba mhedzisiro, uye inowedzera kugwamba kweropa, nokudaro zvichibatsira mukukura kweatherosclerosis. Huwandu hwakakura hwemafuta akazara acids anowanikwa mune zvigadzirwa zvine mafuta emhuka, akadai se: nyama ine mafuta, nyama ine mafuta, mafuta enguruve, bota, bhekoni, yero uye yakagadziriswa cheese, mafuta emukaka, pamwe chete nemichindwe uye kokonati mafuta.

Mafuta anofanira kubva kuhove, uye kuwedzera kuduku kune ndiro kunofanira kuva mafuta emiriwo ane polyunsaturated fatty acids (mafuta omuorivhi, rapeseed mafuta, sunflower oil, linseed oil). Zvakaratidzwa kuti kushomeka kwe decosahexaenoic acid (DHA) - omega-3 polyunsaturated fatty acid inogona kusanganiswa nekuitika kwechirwere cheAlzheimer. Kudya chikafu chakapfuma muDHA kunoderedza mwero we triglycerides muropa, zvakaratidzwa zvakare kuti kushomeka kwayo kunogona kukonzera yakaderera mazinga e serotonin muuropi uye kudzivirira kuitika kwekuchinja kwakafanana nechirwere cheAlzheimer. Nzvimbo dzakanaka dze omega-3 ihove dzegungwa dzine mafuta (mackerel, herring, Atlantic salmon, halibut) uye soya bean mafuta uye linseed mafuta. Zvinokurudzirwa kudya hove dzemugungwa dzakadai semackerel, herring nesardine kaviri pasvondo nekuda kwe omega-2 fatty acid content. Munyaya yevanhu vari kutotambura nechirwere cheAlzheimer, kuwedzera kweDHA mukudya nenzira yezvokudya zvinowedzera zvinogona kubatsira.

Imwe yenjodzi yekutanga uye kukura kwechirwere cheAlzheimer inogona kunge yakakwira huwandu hwehomocysteine, yakawandisa iyo inogona kukanganisa masero etsinga. Kushaikwa kwefolic acid pamwe chete nemavhitamini eB kunotungamirira kukuwedzera kwehuwandu hwehomocysteine. Nzvimbo dzakanaka dze folic acid miriwo yakasvibirira (lettuce, parsley, broccoli) uye michero, chingwa chezviyo uye nyemba (bhinzi, pizi).

Zvinonyanya kukosha kuve nehuwandu hwakakodzera hwemiriwo uye michero mukudya kune zvakasikwa antioxidants sevhitamini C, flavonoids. Kunyanya antioxidant zvimiro zvinonzi zvinosanganisirwa zvemuchero webhuruu wakasviba, senge blueberries, blueberries uye blackberries. Kudya blueberries kwakaratidzwa kuvandudza chiyeuchidzo mukukwegura.

Izvo zvakakoshawo kuchengetedza cholesterol yakaderera uye BP yakakwana. Zvigadzirwa zvemhuka zvinofanirwa kuderedzwa, nyama tsvuku inofanira kutsiviwa nehuku yakaonda, nyemba nehove. Kuderedza kushandiswa kwetafura yemunyu (inowedzerwa mundiro uye kubva kune zvakagadziriswa zvigadzirwa zvakadai semacheki anotonhora, chingwa, zvokudya zvine munyu) zvinobatsira kuderedza ropa.

Chimwe chigadziro chinogona kuva nemhedzisiro inobatsira pakudzivirira uye kurapwa kwechirwere cheAlzheimer is turmeric. Izvo zvakasikwa zvinowanikwa mumarhizomes echirimwa ichi zvine simba rekutsigira kuparadzwa kwemapuroteni anokonzera chirwere cheAlzheimer. Turmeric chinhu chinosanganisa mukutakura zvinonhuwira.

zvakakosha

Hazvisi zvese zvekudya zvine hutano uye zvakachengeteka kumuviri wedu. Zvinokurudzirwa kuti ubvunze chiremba wako usati watanga chero kudya, kunyange kana iwe usina zvinetso zvehutano. Paunosarudza kudya, usambofa wakatevedzera fashoni yemazuva ano. Rangarira kuti zvimwe zvekudya, zvinosanganisira. kuderera mune zvakati wandei zvinovaka muviri kana kudzikamisa macalories, uye mono-diet inogona kukuvadza muviri, inotakura njodzi yekudya kusagadzikana, uye inogonawo kuwedzera chido chekudya, zvichibatsira kukurumidza kudzoka kune yaimbova uremu.

Mukuwedzera, nokuda kwebasa rakanaka reuropi uye hurongwa hwemagetsi, unoda, pakati pevamwe, magnesium, zinc, iron, B mavitamini. Kunze kwezviyo zvinogadzirwa nesadza, miriwo, nzungu, mhodzi dzemanhanga, mhodzi dzemanhanga uye mhodzi dzesunflower ndiyo yakanaka sosi yezviviri izvi mukudya. Lecithin inodiwa pakuumbwa kweimwe yemaurotransmitters uye inokanganisa ndangariro. Inowanikwa munzungu, soya beans, linseed uye gorosi germ.

Dr Katarzyna Wolnicka - nyanzvi yezvekudya, Institute of Food and Nutrition

Leave a Reply