PSYchology

Sarudzo yedu inogona kufanotaurwa masekonzi tisati tafunga kuti tazviita. Isu takanyatso kunyimwa kuda here, kana sarudzo yedu inogona kunyatsofanotaurwa pachine nguva? Hazvisi nyore kudaro. Mushure mezvose, rusununguko rwechokwadi rwekuzvisarudzira runogoneka nekuzadzika kwezvishuwo zvehurongwa hwechipiri.

Vazivi vakawanda vanodavira kuti kuva norusununguko rwokuzvisarudzira kunoreva kuita maererano nezvaanoda: kuita somuvambi wezvisarudzo zvomunhu uye kukwanisa kushandisa zvisarudzo izvozvo. Ndinoda kutaura data rezviedzo zviviri izvo zvinogona, kana zvikasapidigura, zvino kuzunungusa pfungwa yerusununguko rwedu, urwo rwakagara rwakanyura mumisoro yedu.

Kuedza kwekutanga kwakaumbwa uye kwakamiswa neAmerican psychologist Benjamin Libet anopfuura chikamu chechina chezana ramakore rapfuura. Vazvipiri vakakumbirwa kuita kufamba kuri nyore (taura, kusimudza munwe) pese pavainzwa vachida. Maitiro arikuitika muzvipenyu zvavo akarekodhwa: kufamba kwemhasuru uye, zvakasiyana, maitiro anotangira muzvikamu zvemota dzehuropi. Pamberi pezvidzidzo paiva nedhiri rine museve. Vaifanira kurangarira paive nemuseve panguva yavakaita sarudzo yekusimudza chigunwe.

Kutanga, kushandiswa kwezvikamu zvemotokari zvehuropi kunoitika, uye chete mushure meizvozvo sarudzo yekuziva inooneka.

Migumisiro yekuedza yakava sensation. Vakakanganisa mafungiro edu pamusoro pekuti rusununguko rwekuzvisarudzira runoshanda sei. Zvinoratidzika kwatiri kuti kutanga tinoita chisarudzo chekuziva (somuenzaniso, kusimudza munwe), uye zvino inotapurirwa kune zvikamu zveuropi izvo zvinotungamirira mhinduro dzedu dzemotokari. Iyo yekupedzisira inosimudzira tsandanyama dzedu: chigunwe chinosimuka.

Iyo data yakawanikwa panguva yekuyedza Libet yakaratidza kuti chirongwa chakadaro hachishande. Zvinoitika kuti activation yemota zvikamu zvehuropi kunoitika, uye chete mushure meizvozvo sarudzo inoziva inooneka. Kureva kuti, zviito zvemunhu hazvisi mhedzisiro ye "mahara" yake sarudzo yekuziva, asi inofanotemerwa nechinangwa chetsinga dzeuropi dzinoitika kunyange pamberi pechikamu chekuziva kwavo.

Chikamu chekuziva chinoperekedzwa nekunyepedzera kuti muvambi wezviito izvi ndiye aive musoro wacho. Kuti tishandise fananidzo yetiyeta yetiyeti, isu takafanana nehafu-zvipopi zvine dhizaini yakadzoserwa, tichiona manyepo ekuda kuzvisarudzira muzviito zvavo.

Mukutanga kwezana ramakore rechi XNUMX, nhevedzano yezvakatonyanya kuyedza kuyedza yakaitwa muGermany pasi pehutungamiriri hwenyanzvi dzepfungwa John-Dylan Haynes naChun Siong Sun. Misoro yacho yaikumbirwa panguva ipi neipi yakafanira kudzvanya bhatani pane imwe yeremote control, iyo yakanga iri mumaoko avo orudyi nekuruboshwe. Mukuwirirana, mabhii aioneka pamonitori pamberi pavo. Zvidzidzo zvaifanira kurangarira kuti ndeipi tsamba yaionekwa pachiratidziri panguva iyo pavakafunga kudzvanya bhatani.

Neuronal basa rehuropi rakanyorwa uchishandisa tomograph. Zvichienderana nedata retomography, masayendisiti akagadzira chirongwa chinogona kufanotaura kuti bhatani raizosarudzwa nemunhu. Chirongwa ichi chakakwanisa kufanotaura sarudzo dzenguva yemberi dzevadzidzi, paavhareji, masekonzi 6-10 vasati vaita sarudzo! Iyo data yakawanikwa yakauya sekukatyamadza chaiko kune avo vesainzi nevazivi vakasarira shure kwedzidziso yekuti munhu ane rusununguko rwekusarudza.

Kuzvisarudzira kwakangoita sehope. Paunorara haugarorota

Saka takasununguka here kana kuti kwete? Chimiro changu ndeichi: mhedziso yokuti hatina rusununguko rwokusarudza runobva pauchapupu hwokuti hatina, asi pakuvhiringika kwepfungwa dze "rusununguko rwokuzvisarudzira" uye "rusununguko rwekuita." Kupokana kwangu ndekwekuti zviedzo zvinoitwa nenyanzvi dzepfungwa uye neuroscientist ndeyekuedza parusununguko rwekuita, uye kwete pakusununguka zvachose.

Kuzvisarudzira nguva dzose kunobatanidzwa nekufungisisa. Neizvo muzivi weAmerica Harry Frankfurt akadana "zvechipiri-odha zvishuwo." Zvido zvehurongwa hwekutanga zvishuwo zvedu zvepakarepo zvine chekuita nechinhu chakananga, uye zvishuwo zvehurongwa hwechipiri zvishuwo zvisina kunanga, zvinogona kunzi zvishuwo nezvezvishuwo. Ndichatsanangura nemuenzaniso.

Ndava nemakore 15 ndichisvuta zvikuru. Panguva ino muupenyu hwangu, ndaiva nechido chokutanga—chido chokusvuta. Panguva imwecheteyo, ndakasanganawo nechishuwo chechipiri. Kureva: Ndakademba kuti handidi kuputa. Saka ndaida kurega kusvuta.

Patinoziva chishuwo chehurongwa hwekutanga, ichi chiito chemahara. Ndakanga ndakasununguka mukuita kwangu, chii chandinofanira kusvuta - fodya, fodya kana cigarillos. Kusununguka kwekuzvisarudzira kunoitika kana chishuwo chehurongwa hwechipiri chaitwa. Pandakarega kusvuta, ndiko kuti, pandakaona chido changu chechipiri, chakanga chiri chiito chekuzvisarudzira.

Semuzivi, ndinopokana kuti data yemazuva ano neuroscience hairatidze kuti hatina rusununguko rwekuita uye rusununguko rwekusarudza. Asi izvi hazvirevi kuti rusununguko rwokuzvisarudzira rwunongopiwa kwatiri. Mubvunzo wekuzvisarudzira hausi wedzidziso chete. Iyi inhau yechisarudzo chomunhu oga nokuda kwomumwe nomumwe wedu.

Kuzvisarudzira kwakangoita sehope. Paunorara hauroti. Nenzira imwecheteyo, kana wakamuka, hausi nguva dzose unozvipira. Asi kana ukasashandisa rusununguko rwako rwekuda zvachose, saka unenge wakarara.

Unoda kusununguka here? Zvadaro shandisa kufungisisa, kutungamirirwa nechishuwo chechipiri-chechipiri, ongorora vavariro dzako, funga nezvepfungwa dzaunoshandisa, funga zvakajeka, uye iwe uchava nemukana uri nani wekurarama munyika umo munhu asina rusununguko rwekuita chete. asiwo rusununguko rwokusarudza.

Leave a Reply